СҰЛТАН АХУН ТУРАЛЫ
Қысқы каникулда үйге барғанымда газеттегі энциклопедияға әзірленіп жатқан тізімді ақсақалдарға, мұғалімдерге, молдаларға көрсеттім. Тұшымды да толығырақ жауап берген 85 жастағы Дәулетбай Меңдібайұлы болды.
Қысқы каникулда үйге барғанымда газеттегі энциклопедияға әзірленіп жатқан тізімді ақсақалдарға, мұғалімдерге, молдаларға көрсеттім. Тұшымды да толығырақ жауап берген 85 жастағы Дәулетбай Меңдібайұлы болды.
Ел болмысының тірегі - дін мен мәдениет, тіл мен дәстүр, атамекен жердің талабына сай шаруашылықты жүргізу тәртібі.
О дүниелік өмір қарсаңында бұл дүниедегі тіршілік атаулы түгелдей тоқтайды. Мұны, яғни тіршіліктің тоқтау мерзімін «қиямет қайым» дейді. Қиямет қайымның болатындығын жер бетіндегі күллі діндер қабыл етеді. Өйткені әлемдердің Раббысы Алла ерте ме, кеш пе қиямет қайымды болдырады.
еңес үкіметінің қазақ қоғамының ішкі құрылысын өзгертуге бағытталған саясаты ең алдымен қазақ ауылдарын жоюдан басталғаны тарихтан белгілі. Өйткені, ауыл ұлттың ұясы еді.
Иғтикаф араб тілінде «бір жерде тұру, бір нәрсені тұрақты түрде істеу, өзін бір жерге қамау» деген мағынаны білдіреді. Шариғаттағы мағынасы азан шақырылып, қамат түсірілетін мешітте иғтиқафқа ниет етіп, ораза ұстап белгілі бір мезгіл сол жерде қалуды білдіреді.
Қазақтың қатпарлы тарихы рухы биік тұлғаларға бай. Көнекөз қариялар әлі күнге дейін өшпес рухпен ел жадында қалған тұлғаларды аңыз қылып айтып отырады. Өкінішке орай көкірегі сыр сандық қариялар қатары күннен күнге азайып барады.
Рамазан – дұғалар қабыл болатын ай. Дұға қабыл болатын бұл күндері әрбір мұсылман көп дұға етуі керек. Әсіресе ауызашар уақыты – дұға қабыл болатын сәт. Сол үшін ауыз ашқанда дұға жасау – мұстахаб.
Тахник – жаңа туған сәбиді емізбес бұрын таңдайын құрма немесе тәтті нәрсемен сүрту. Бұл – Пайғамбарымыздан (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) келе жатқан сүннет амалы.
Алла Тағала адам баласын басқа жаратылыстардан ардақты әрі құрметті етіп жаратты. Арыстан қаншалықты айбатты, жолбарыс қанша жерден қайратты болса да, адамнан артық емес. Жаратқан Иеміз адамдарды құрлықта еркін өмір сүре алатын, суда жүзе алатын, тіпті аспанды да шарлай алатын дәрежеге жеткізді. Сайып келгенде адамнан абзал жаратылыс жер бетінде де, басқа ғаламшарда да жоқ.
«(Уа, Мұхаммед!) Адамдарға: «Егер Алланы (шынымен) жақсы көрсеңдер, маған еріңдер. Сонда Алла Тағала да сендерді жақсы көріп, күнәларыңды кешіреді», – деп айт. Алла – Өте кешірімді, Ерекше мейірімді», – деп айтқан.
Алла Тағала Құранның «Ахзаб» сүресінің 56-аятында: «Шын мәнінде, Алла және Оның періштелері Пайғамбарға салауат айтады (Алладан – рақым, періштелерден – жарылқау, дұға). Уа, иман келтіргендер! Сендер де оған (Пайғамбарға) салауат пен саламаттылық тілеңдер»! – деген. Алла Тағала Өзінің ұлықтығымен, саны жоқ періштелердің Пайғамбарымызға (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) салауат айтуының және иман келтірген мүминдерге де салауат айтуға бұйырудың сыры неде?
Ассаляму аляйкум уа рохматуллахи уа баракятух. Вся хвала принадлежит Аллаху. Мир и благословение Его благородному посланнику Мухаммаду, его семье и его сподвижникам.