НЕ ҮШІН ҚҰРБАН ШАЛАМЫЗ?
Жағдайы бар мұсылман баласы Құрбан айт күндері құрбан шалуға тырысады. Не үшін құрбан шаламыз? Осы жайлы ойларымызды ортаға салып көрсек.
Жағдайы бар мұсылман баласы Құрбан айт күндері құрбан шалуға тырысады. Не үшін құрбан шаламыз? Осы жайлы ойларымызды ортаға салып көрсек.
«Қаж» сөзі араб тілінде «бір нәрсені айналу», «ерекше ниет қылу», «бір бағытқа жөнелу», «көздегенге ұласу» мағыналарын білдіреді. Ал, «қаж» сөзінің діни мән-мағынасына тоқталар болсақ, Қажылық маусымында бейбітшілік мекені – Меккеге бет түзеп, Ұлы Жаратушының ризашылығы үшін қасиетті Қағбаға тәуап жасауды айтамыз. Бір сөзбен айтқанда, қажылық уәзипасына шариғатта бекітілген мерзім – Арафат пен Құрбан айт күндері тиісті мекендерде (Арафат, Муздалифа, Қағба) құлшылық амалдарын орындау жатады.
Арапа сөзі арабтың «ъарафа», яғни, «білу, анықтау, түсіну» мағынасына сай келеді. Бізде оны қарияларымыз «Қарапа» деп атап кеткен. Зұлхижжа айынының тоғызыншы күні, күллі мұсылман жұртының мейрамы Құрбан айттың алдындағы күн және күндердің ең қадірлісі – Арапа күні жақындап келеді.
Қажылық – Ислам дініндегі бес парыздың бірі. Исламдағы негізгі құлшылықтардың әрбірінің орындалатын өз уақыты бар.
Қажылық – Ислам дiнi бес негiзiнiң соңғысы. Қажылық, хаж жасау – мұсылманның бес парызының бірі.
Араб тілінде "الحج" «Әл-Хаж» деп – құрмет тұтылған қасиетті жерді зиярат ету мағынасын білдіреді. Ал шариғаттағы терминдік мағынасы – қажылық айлары деп аталатын арнайы уақытта Сауд Арабиядағы Мекке қаласының жанындағы Арафат тауында ғибадат ниетімен бір мезет тұру, сосын Қағбаны тауап ету және қажылықтың арнайы басқа амалдарын орындау арқылы атқарылатын ғибадат.
Бас мүфтидің Ұлттық домбыра күнімен құттықтауы
Қажылық – әрбір мұсылман адамның үлкен арманы. Жер бетінің қай түкпірінде болмасын мұсылмандардың жүректері Қасиетті Қағбаға қарай соғып тұрады. Бұл ғибадат сапары – Жаратқанның сүйікті құлдарына деген сыйы. Сондықтан да қажылық парызын өтеуге келген әрбір мұсылман Алла Тағаланың қонағы болып есептеледі. Алланың құлына Алланың құрметті қонағы болудан артық қандай бақыт болуы мүмкін?..
Қажылық сөзі «ұлық болған нәрсеге ұмтылу, талпыну», «ерекше орындарды зиярат ету» деп аударылады. Бұл ұғымның терминдік мағынасы «Қағбада және Мекке қаласының кейбір жерлерінде белгілі бір ережелерді сақтай отырып, ғибадат ету және белгілі бір рәсімдерді орындау мақсатында белгілі бір уақыт болу» дегенге саяды.
«Қажылық және умраны Алла үшін «Қажылық және умраны Алла үшін толық орындаңдар» [1].
«Монополия – (гректің monоs) – жалғыз және (poleo) сатамын» деген екі тіркестен туындаған сөз, ал шариғат терминологиясында «ихтикар» деп аталады.
Қажылық сапарының сабақтары көп. Түйген ойлармен бөліскенді жөн көрдік.
Қажылық – исі мұсылман үмметіне парыз етілген бес ғибадаттың бірі. Мұсылман баласының мал-дүниесімен және дене мүшесімен жасалатын бұл құлшылықтың сыйы – Алла ризашылығы үшін қажылық етсе, ешбір жаман сөз айтпай, жаман іс-әрекет жасамай өтесе, анасынан туған күндегідей бейкүнә һәм пәк күйде еліне оралмақ.