Мақалалар
23 қыркүйек 2022 3525
ЕР АДАМНЫҢ ОТБАСЫ АЛДЫНДАҒЫ ЖАУАПКЕРШІЛІГІ МЕН МІНДЕТІ

Отбасы босағасының берік, шаңырағының биік болуы, ондағы жанұя мүшелерінің тату-тәтті өмір сүруі – бір-бірлерінің алдындағы отбасылық міндеттерді жауапкершілікпен орындауларына тікелей байланысты. Бабаларымыз: «Екi жақсы қосылса, өлгенiнше дос болады. Екi жаман қосылса, өлгенiнше өш болады», – деп тектен тек айтпаса керек.

Мақалалар
12 қыркүйек 2022 139
МҰСЫЛМАН АДАМҒА ӨЗГЕ ДІННІҢ ҚҰЛШЫЛЫҚ РӘСІМДЕРІНЕ ҚАТЫСУҒА БОЛА МА?

Мұсылмандар қай заманда болсын басқа дін өкілдеріне құрметпен қарап, олардың діни рәсімдерін, құлшылықтарын орындауларына ешқандай кедергі жасамаған. Алайда бұл олардың діни рәсімдеріне қатысуға болады, солармен бірге қосылып құлшылықты атқаруға рұқсат етіледі деген мағынаны білдірмейді.

Мақалалар
12 қыркүйек 2022 128
МЕШІТКЕ КЕЛУ ӘДЕБІ

12 тамызда елордада Орталық Азиядағы ең үлкен мешіт ашылды. Жаңа мешітке Республикалық Бас мешіт атауы беріліп, имамы, ұстазы, азаншысы, басқа да қызметкерлері тағайындалды. Бүгінде Республикалық Бас мешіт елорда тұрғындары мен қонақтарының жиі келетін құтты мекеніне айналды. Көпшіліктің мешітке келуі көңіл қуантады. Соның ішінде жастардың ата-аналарымен, отбасымен мешітке келіп, бірге дұға тілеп отырғанын көргенде, Аллаға тәубе дейсің. Бұл көрініс жүрекке қуаныш ұялатады. Өкінішке қарай, көңілді құлазытатын да жағдайлар кездесіп қалады. Атап айтқанда, мешіт әдебін сақтамау, мешіт ішінде ерсілі-қарсылы жүру, тамақ ішу т.б әрекеттерді байқап қаламыз. Мұндай жағдайлар мешіттің жұмысы мен беделіне нұқсан келтіреді. Сол себепті төмендегі қарапайым мешіт әдептерін жамағат есіне салуды жөн көрдік. Бұл әдептер Бас мешітте ғана емес, еліміздегі барлық құлшылық үйлерінде сақталғаны абзал. Мешіт – мұсылмандардың Аллаға құлшылық ететін киелі орны. Пайғамбарымыз (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) хадисінде: «Кімде-кім ішінде Алла Тағаланың есімі еске алынатын мешіт тұрғызса, Алла Тағала ол адамға жәннаттан үй тұрғызады», – деген. Осы хадиске амал еткен мұсылмандар Пайғамбар (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) заманынан бері мешіт тұрғызуды жалғастырып келеді. Хадисте айтылғандай, мешіт – Алланың есімі еске алынатын қасиетті мекен. Сол себепті мешітке келген мұсылмандар қасиетті орынға келгенін сезінуі керек. Мешітке дәрет, қажет болса ғұсыл алып, шариғат талабына сай киініп келу керек. Сонымен қатар, жағымсыз иістен сақтанған абзал. Себебі мешітке келген адамнан жағымсыз иіс шықса, басқа адамдарға қолайсыздық тудырады. Дінімізде мұндай адамдардан періштелердің қашатыны айтылған. Сол секілді мешітке келетін адам тазалыққа мән беруі тиіс. Бұл талап адамның киген киіміне де қатысты. Шариғат бойынша мешітке оң аяқпен кіріп, сол аяқпен шығу керек. Мешіт қасиетті орын болғандықтан, құрмет танытқан абзал. Сондай-ақ мешітке кірерде және шығарда айтылатын дұғалар бар. Осы дұғаларды айтып кірсе, нұр үстіне нұр болады. Бұдан бөлек мешітке кіргенде мұсылмандарға екі ракағат сәлем (нәпіл) намазын оқу – шарт. Алла елшісі бұл жайлы: «Мешітке кірсеңдер, екі ракағат намаз оқымайынша, бірден отырмаңдар», – дейді. Мешітте келіп, жай ғана отырудың өзі сауап. Себебі Мейірімді Алла Тағала мешітке келген әр адамның басқан қадамына сауап жазып, дәрежесін көтереді, күнәсін кемітеді. Мешітке келген адамға періштелер де жарылқау тілейді. Сол себепті мешітке келген адам Құран оқып, зікір айтып, дұға етіп, нәпіл ғибадаттар жасаса, нұр үстіне нұр болады. Мешітке келген адам мешіттің тәртібін де қатаң сақтағаны жөн. Аяқ киімді шешіп, арнайы сөрелерге қою қажет. Мешіт ішіндегі нұсқаулықтармен танысып, мешіт ішіндегі белгілерге мән беру керек. Мешітке кейбір адамдар балаларымен келіп жатады. Бұл – құптарлық іс. Алайда балаларды қадағалаусыз қалдырмаған абзал. Сол секілді мешіт ішіне тамақ (сусын) алып кіруге, тамақ ішуге, қоқыс тастауға, мешіт мүлкін сыртқа шығаруға, мешіт ішінде өзге істермен шұғылдануға, сауда жасауға, дауыс көтеріп сөйлеуге, жүгіруге, құлшылық жасап, Құран оқып жатқан адамдарға кедергі келтіруге болмайды. Ардақты Пайғамбарымыз (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын): «Алла Тағаланың жер бетiнде ең жақсы көретiн мекені – мешiттер», – деген. Сондықтан Алла жақсы көретін қасиетті орында Аллаға ұнамсыз іс істеуден сақтанғанымыз абзал. Алла Тағала мешітке басып келген әрбір қадамыңызға сауаптан жазып, тілеген дұға-тілегіңізді қабыл еткей! Қанат ҚЫДЫРМИН, Республикалық Бас мешіттің имамы

Жаңалықтар
12 қыркүйек 2022 158
ӘЛ-АЗҺАР ШЕЙХЫНЫҢ ҚАЗАҚСТАНҒА КЕЛУІНІҢ ҚАНДАЙ МАҢЫЗЫ БАР?

16 қыркүйекте елордадағы Республикалық бас мешітте әл-Азһар шейхы, Жоғарғы имамы шейх Ахмед Тайыптың жұма уағызын айтатыны жөнінде хабарлаған болатынбыз. Бұл – ел мұсылмандары үшін айтулы оқиға. Ал әл-Азһар шейхының Қазақстанға келуінің қандай маңызы бар?

Жаңалықтар
12 қыркүйек 2022 199
ӘЛ-АЗҺАР ШЕЙХЫ ЖАЙЛЫ НЕ БІЛЕМІЗ?

4-15 қыркүйек күні елордадағы Тәуелсіздік сарайында өтетін Әлемдік және дәстүрлі діндер лидерлерінің VII съезіне әл-Азһар шейхы, Жоғарғы имам Ахмет Тайып келеді. Ол сондай-ақ 16 қыркүйек күні ҚМДБ жанындағы Республикалық бас мешітте жұма намазына қатысып, уағыз айтады. Осы орайда оқырман назарына әл-Азһар шейхы жайлы мәліметтерді ұсынамыз.

Мақалалар
09 қыркүйек 2022 117
ҚОРШАҒАН ОРТАНЫ ҚОРҒАУ – МҰСЫЛМАННЫҢ МІНДЕТІ

Ислам діні мұсылмандарға Жаратушысын танып, Оған құлшылық етумен қатар, Жаратушының жаратқан жаратылыстарына да аса ұқыптылықпен қарауға, қоршаған ортаны қорғап, оны аялауға, тазалық сақтап, ысырап етпеуге үйретеді. Алла Тағала қасиетті Құранның «Ағраф» сүресі, 56-аятында: «Жер беті түзетілгеннен кейін, онда бүлдірушілік жасамаңдар», – деп бұйырған.

Мақалалар
08 қыркүйек 2022 195
БАЙТҰРСЫНҰЛЫ ЕҢБЕГІНІҢ БІР ҚЫРЫ

«Сөз өнерінен жасалып шығатын нәрсенің жалпы аты шығарма сөз, ол аты қысқартылып көбінесе шығарма деп айтылады. Ауыз шығарған сөз болсын, жазып шығарған сөз болсын, бәрі шығарма болады. Шығарманың түрлері толып жатыр. Оның бәрін шумақтап бір-ақ атағанда арабша әдебиет, қазақша асыл сөз дейміз». Ұлт ұстазы Ахмет Байтұрсынұлы 1926 жыл Қызылорда қаласынан жарық көрген «Әдебиет танытқыш» еңбегінде осылай дейді. Асыл сөздің негізгі белгілері қандай? Ол несімен асыл? Асыл сөз ғана әдебиет болса, ондай әдебиеттің мақсаты қандай? Асыл сөз терминіне Ұлт ұстазы қандай мән жүктеп отыр? Сөз өнерінің өнімдері (көркем әдебиет, театр, кино т.б.) алып индустрияға айналған қазіргі заманда осы сауалдарға жауап іздеу аса маңызды.

Мақалалар
02 қыркүйек 2022 189
ҰСТАЗҒА ҚҰРМЕТ – БАРШАҒА МІНДЕТ

Асыл дініміз Исламда білім үйрету, ұстаздық ету сауапты әрі құрметті іс деп танылады. Алла Тағала қасиетті Құранның «Зүмәр» сүресі, 9-аятында: «Білгендер мен білмегендер тең бе?» – деп айтқан.

Мақалалар
02 қыркүйек 2022 105
ӘДІЛДІК БАР ЖЕРДЕ БЕРЕКЕ БАР

Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың «Әділетті мемлекет. Біртұтас ұлт. Берекелі қоғам» тақырыбындағы Қазақстан халқына Жолдауын Әділетті Қазақстан құру жолындағы маңызды бетбұрыс деп қабылдадым. «Мемлекет, ең алдымен, бәріне бірдей мүмкіндік беріп, әділдік орнатады» деді Президент өз сөзінде. Әділдік бар жерде, береке бар, берекелі қоғам бар. Ал әділдік жоғалған жерде адам өмірінің берекесі болмайды.

Мақалалар
31 тамыз 2022 325
БІЛІМ – САРҚЫЛМАЙТЫН БАЙЛЫҚ

Заңғар жазушымыз Мұхтар Әуезов: «Халық пен халықты, адам мен адамды теңестіретін – білім», – деген екен. Бұрынғылар «Оқусыз білім жоқ, білімсіз күнің жоқ» деп білімнің алмайтын қамалы жоқ екенін меңзеп кеткен. Өзге адаммен, қайсыбір елдермен терезеңіз теңесу үшін де санада білім сайрап тұру керек. Адам баласын күллі жаратылыстан екшелеп, даралап тұратын дүние – ақыл нығметі мен бойына сіңірген күллі білім-парасаты.

Мақалалар
31 тамыз 2022 104
ӘР ІСІҢДІ ӘДІЛДІКПЕН ӘСЕМДЕ

Мұсылманға тән көркем мінездің бірі – әділдік. Бұл сипат мүміннің әр ісінде көрініс табуы тиіс. Әр істен әділдік кетсе адам өмірінің берекесі болмайды. Өйткені Алланың көркем есімдерінің бірі «әл-Адл», яғни Әділетті болғандықтан, әділдікті жақсы көреді. Жаратушы Иеміз Құранның «Нахл» сүресінің 90-аятында әділ болуды бұйырған.

Жаңалықтар
30 тамыз 2022 185
ӘДІЛДІК ПЕН ТЕҢДІК – ОРТАҚ ҚҰНДЫЛЫҚ

Бас мүфти: Әділдік пен теңдік – бәрімізге ортақ құндылық. Расында, әр азамат әділдік пен теңдікті өзінен, өз отбасынан бастауы керек. Сонда ғана қоғамда игілік салтанат құрады. Асыл дініміз адам құқығы мен құндылығын басты орынға қояды. Азаматтардың теңдігіне кепіл болатын Ата заңымызда да адам құндылығы айрықша жазылған.