Мақалалар
22 желтоқсан 2023 52
ИСМАИЛИЯ АҒЫМЫ

Исмаилия – шииттік бағыттағы үлкен ағымдардың бірі. Бұл ағымның көзқарасы бойынша Жағфар Садықтан кейін имамдық оның ұлы Исмаилға өткен. Исмаил Жағфар Садықтан кейінгі жетінші имам саналады. Сондықтан бұл ағымды кейде «жетіншілер» деп те атайды.

Мақалалар
22 желтоқсан 2023 44
ИСТИУА МӘСЕЛЕСІН ҚАЛАЙ ТҮСІНЕМІЗ?

Имам Ғазали истиуаның мағынасы жайлы былай деген: «Адасқан жолдағылар Құран Кәрімдегі: «истиуа», «уәжх», «йәд» сияқты сөздерді тәуил етпей (тәпсірлемей), тура мағынасын алғандары үшін адасып, бұзық сенімге ие болды. Алланың Аршты истиуа етуі дегеніміз, Аршқа билеуші болуы, Аршты билігіне алуы деген сөз. Мәселен, «Бишр Иракқа қан төгусіз истиуа етті» дегеніміз «Иракты қан төкпей қолға түсірді» деген сөз. Йәдуллаһты да «йәд» деген сөзді, біз білетін қол деп ойламау керек. Мысалы, «пәлен қала пәленше әміршінің қолында» дегенде, ол қала әміршінің алақанында емес, оның билігінің астында болғаны түсініледі. Истиуа, уәжһ сияқты сөздер де осылай тәуил етіледі» (Илжамул-ауам).

Мақалалар
22 желтоқсан 2023 116
АЛЛА КІМДІ ЖАҚСЫ КӨРЕДІ?

Алла Тағала қасиетті Құранның «Әли-Ғимран» сүресінің 159-аятында: «Егер бір іске бел байласаң, алдымен адамдармен кеңес, одан кейін шешім шығарып, Аллаға тәуекел ет. Сөзсіз Алла тәуекел етушілерді жақсы көреді» деп баяндаған. Тағы бір аятта: «Ал кім Аллаға тәуекел етсе, сонда ол оған жетіп асады» («Талақ» сүресі, 3-аят) деп сүйіншілеп, әр істе өзіне тәуекел етудің маңыздылығын атап көрсеткен.

Мақалалар
22 желтоқсан 2023 51
ШИИТТІК БАҒЫТТАҒЫ АҒЫМДАР ТУРАЛЫ БІЛЕСІЗ БЕ?

«Шиа» сөзі еру, жақтау деген мағынаны білдіреді. «Шиа» сөзі – «Хазірет Али халифа болуға лайық» деп білген мұсылмандар шоғырына берілген атау. Негізінде «шиа» бағытының шығуына саяси қайшылықтар себеп болған. Шииттер халифалық пен имамдық мәселесінде ақидаға байланысты өзара келіспей, түрлі ағым мен тармақтарға бөлінді. Негізінде олар басты төрт ағымға бөлінеді. Олардың өзі өз арасында жиырмаға жуық тармаққа тарайды. Шиитік ағымдарының бәрі дерлік имамдық пен халифалықтың Хазірет Алиге тән екенін бірауыздан қабыл етеді. Ал кейінгі имамдар жайында ортақ пікірге келе алмай, әр ағым өз имамдарын белгілеп алған.

Мақалалар
22 желтоқсан 2023 52
ХАДДАДИЯ

Хаддадилер Йеменде өмір сүретін Яхъя ибн Али Хажуридің артынан ілескен сәләфи жамағатқа берілген атау. Ол 1958 жылы Йеменнің Ханжара деген ауылында дүниеге келген. Өз елінде бастауыш білімін алған соң білімін жалғастыру мақсатында Сауд Арабиясына кетеді. Сол жақта жүріп, Йеменнің Дәммаж деген қаласында сабақ беретін, сәләфилік бағытты ұстанатын Муқбил ибн Һади жайлы естиді. Яхъя Хажури 1984 жылы Муқбил ибн Һадиге келіп, одан ислам ғылымдарын үйренеді. Ұстазы қайтыс болған соң «Дарул- хадис» оқу орнын басқарып қалады.

Мақалалар
22 желтоқсан 2023 39
ЗЕКЕТ – МАЛ-МҮЛІКТІҢ ҚОРҒАНЫ, ИСЛАМНЫҢ КӨПІРІ

Алла Тағала Құранда өзінің әмірлерін орындап, тыйған тыйымдарынан тыйылған құлдарын ақыретте сый-сияпатқа кенелтіп, өзінің мейіріміне бөлейтіндігі турасында сөз беріп, уәде еткен. «Бақара» сүресінің 43-82-аяттарының мағынасында: «Намаз оқыңдар, зекет беріңдер» деп келеді.

Мақалалар
20 қараша 2023 78
ИНТЕРНЕТ ДҮКЕН АРҚЫЛЫ САУДА ЖАСАУҒА БОЛА МА?

Интернет дүкен – толық сипаттамасы бар тауарды сататын және сатып алатын веб сайт. Негізі тараптардың интернет немесе телефон секілді электрондық құрылғылар арқылы онлайн келісім жасауы бетпе-бет сауда жасағанмен тең. Ал пошта, факс, телеграф, т.б. жазу құрылғылары арқылы келісімшарт жасағанда хаттың екінші тарапқа жетуі ижаб (ұсыныс), екінші тараптың сол мәжілісте келісім беруі қабул (қабыл алу) болып саналады. Ислам фиқһы академиясының қарарлары, 98-бет, №52 (3/6).

Мақалалар
20 қараша 2023 50
ЛУДОМАНИЯНЫҢ ШАРИҒАТТАҒЫ ҮКІМІ ҚАНДАЙ?

Лудомания ойынқұмарлық деген мағынаны білдіреді. Лудомания (гемблинг, игромания) термині құмар ойынға тәуелділік деген мағына береді. Шариғатта кез келген ойынға құмар араласса харам, үлкен күнә саналады («Әл-маусуату әл-фиқһия»: 39/407).

Мақалалар
06 қараша 2023 811
ДЕНСАУЛЫҚ – БАҒА ЖЕТПЕС НЫҒМЕТ

Алла Тағаланың бізге берген нығметі өте көп. Тіпті оны санап тауыса алмаймыз. Бұл туралы Құранда: «Алланың нығметін санайтын болсаңдар, санына жете алмайсыңдар» («Ибраһим» сүресі, 34-аят) деп баяндалған. Нығмет сөзінің мағынасы тереңде жатыр. Алланың бізге берген нығметтерін үш түрге бөліп қарастыруға болады. Біріншісі – дүние істеріне (тыныштық, денсаулық, мал-мүлік т.б.) қатысты нығметтер. Екіншісі – дін істеріне (жақсы амал, білім, тақуалық, Алланы тану т.б.) қатысты нығметтер. Үшіншісі – ақырет ісіне (жасалған аз ғана амалға берілетін шексіз мол сауап) қатысты нығметтер.

Мақалалар
03 қараша 2023 267
ӘЙЕЛДЕРДІҢ МЕШІТТЕ НАМАЗ ОҚУЫ ДҰРЫС ПА?

Пайғамбарымыз (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) мұсылман әйелдеріне парыз намаздарды мешітке барып, жамағатпен бірге оқуға рұқсат берген. Бірақ шариғатта оған белгілі талаптар қойылады. Атап айтқанда, әйел кісі мешітке барғанда ер адамдармен араласпауы, хош иіс қолданбауы тиіс.

Мақалалар
03 қараша 2023 44
ИСЛАМ – ӘЛЕМГЕ ТҮСІРІЛГЕН ДІН

Адамзат баласын түрлі ұлт пен ұлыс етіп жаратуы – Алла Тағаланың хикметі. Әрбір ұлттың өзіндік ерешеліктері, тілдері мен салт-дәстүрінің айырмашылығы бар. Дін ислам әрбір ұлт өзінің салт-дәстүрін, ұлттық құндылықтарын сақтай отыра, Алла Тағаланың әмірлеріне бағынып, тыйыл дегендерінен тыйылуға шақырады. Өйткені бұл дін бүкіл адамзат үшін түсірілген. Сонымен қатар исламда дінді бір ұлт жекешелеп алуына, өзін ғана тура жолда санап өзгені кемсітуіне жол берілмейді. Алланың құзырында адамның дәрежесі оның қандай да бір ұлт иесі болуына байланысты емес, тақуалығына байланысты болмақ.

Мақалалар
29 қазан 2023 315
КІСІ ҚАЙТҚАН ҮЙДЕ НЕГЕ АЙНАНЫҢ БЕТІН ЖАБАДЫ?

Бұрыннан білеміз, үйде адам қайтыс болғанда мәйіт жатқан бөлменің барлық айнасының бетін жауып тастайды. Себебі қазақ халқында «мұндай кезде айнаны ашық қалдыруға болмайды» деген түсінік бар. Әлбетте мұның да бір негізі бар шығар.

Мақалалар
26 қазан 2023 32
ШИҒА ШЫҒАРҒАН ШЫРҒАЛАҢ

Имам Маликтің замандасы, хадис ғалымы Шағби: «Уа, Малик! Мен барлық адамның табиғатын зерттедім. Мыналар сияқты ақымақ елді көрмедім. Бұл жануар кейпінде болса есек, құс бейнесінде болса құзғын болар еді», – деп шиғалардың болмысы жайлы ой бөліскен екен. Ғалымдар бұл ағымның тарих сахнасына шығуын саяси себептермен, соның ішінде Абдулла ибн Сәбә есімді яһудимен байланыстырады. Ал кейбір ғалымдар халифа сайлаудағы басты үш көзқарастың шығуымен байланыстырады. Қалай болғанда да шиға ағымы тарихта бірнеше тармаққа бөлініп, саяси мақсатына байланысты атауын шекпен сияқты алмастырып келген. Шиғаның сахабалар салған сара жолға теріс екенін көрсететін ақидалық, фиқһи және тарихи көзқарасын басты төрт мәселемен түсіндіруге болады.